Περίπλοκοι άνθρωποι, ναι!

Όπως σχεδόν κάθε πρωί, είχε ξυπνήσει πρώτο το αγόρι και είχε φτιάξει καφέ. Ελληνικό καφέ, γιατί για το κορίτσι ήταν ο μοναδικός καφές που πίνεται, ενώ για εκείνον απλά ο πρώτος της ημέρας.

Ερχόταν πάντα σιωπηλά στο δωμάτιο με τα φλυτζάνια στο χέρι, κι ένα μπολ με κουλουράκια. Καθώς ακουμπούσε το φλιτζάνι στο κομοδίνο της, εκείνη ξυπνούσε από την μυρωδιά και τη γλύκα του χαρμανιού...

(Μεταξύ μας, ρομαντικός μέχρι τελικής πτώσης ών, όταν το κορίτσι έφευγε για λίγο, μάζευε τα φλυτζάνια της, τα έβαζε στη σειρά, τα κοιτούσε και τα φωτογράφιζε, και της έγραφε ποιήματα...)

  

Δεν τους κυνηγούσε κανείς, (εκτός από αυτόν, κάτι τράπεζες...), η ανεργία είχε χτυπήσει την πόρτα τους εδώ και μήνες και τα χειμωνιάτικα πρωινά ήταν αφιερωμένα στο διάβασμα και την κουβέντα κάτω από τις κουβέρτες. Σαν άλλοι John Lennon και Yoko Ono, προσπαθούσαν να λύσουν τα προβλήματα του κόσμου από το κρεβάτι τους. Αυτός πότε-πότε έβρισκε κάνα μεροκάματο και θα σηκωνόταν να ντυθεί πρώτος αφήνοντας την να διαβάζει κουκουλωμένη.

Ετούτο το πρωί είχε δουλειές και σηκώθηκε να ετοιμαστεί. Το κορίτσι τον παρατηρούσε χαμογελώντας. Και σκεφτόταν. Συνειδητοποίησε ξαφνικά πως αυτό το αγόρι, που τον ήξερε τόσα χρόνια, αυτό το αγόρι λοιπόν ήταν ένας περίπλοκος άνθρωπος.

Η συνειδητοποίηση αυτή, έφερε άμεσα και την επόμενη. Πως μάλλον μέχρι τώρα τον έβλεπε ως πιο "απλό" κι αυτό ήταν κάτι που την προβλημάτισε. Όπως και το γιατί της πήρε τόσο χρόνο να το καταλάβει. Μια και δεν ήταν από τα ζευγάρια που δε μιλούνε, τον έπιασε κάποια στιγμή αργότερα και του είπε τις σκέψεις της.

Αυτός... χάρηκε!

Χάρηκε γιατί η αναγνώριση από τον άλλον άνθρωπο της περιπλοκότητας του, ήταν μια αναγνώριση που του χρειαζόταν, που έδειχνε πως το κορίτσι τον έβλεπε για αυτό που είναι, πραγματικά. Ένας βαθιά περίπλοκος άνθρωπος, με σκέψεις, με αισθήματα, με ικανότητες κι επιθυμίες, με αμφιβολίες κι απορίες. Και όχι ένα απλό πλάσμα το οποίο λειτουργεί πατώντας ένα κουμπί...

 

Η πατριαρχία δεν αρέσκεται σε αυτές τις συνειδητοποιήσεις. Για την πατριαρχία είναι πολύ βολικότερες οι απλές κατηγοριοποιήσεις. 

Γυναίκα = περίπλοκο, προβληματικό ον, που χρήζει απλοποίησης για να είναι διαχειρίσιμη

Άντρας   = απλό, μη προβληματικό ον, που είναι μια χαρά ως έχει.

Δεν είναι όμως έτσι.

Η πραγματική δυνατότητα για ισότητα έγκειται στην αναγνώριση και αποδοχή της εξίσου περιπλοκότητας μας, σε όποιο βαθμό κι αν είναι αυτή. Ναι σίγουρα δεν είναι όλοι οι άνθρωποι το ίδιο περίπλοκοι. Αλλά αυτό δεν έχει τίποτα να κάνει με το φύλο τους. Άλλωστε για να λέμε και τα πράγματα ως έχουν, υπάρχουν μόνο δυο φύλα? Όχι.

Η πατριαρχία επιθυμεί λοιπόν την απλοποίηση αυτή, γιατί βολεύει το αφήγημα. 

Με το μόνιμο πιπίλισμα του μηνύματος “αντρες απλοί, γυναίκες περίπλοκες” όμως δημιουργούνται μαλάκες άντρες και προσβεβλημένες γυναίκες. Δε... βοηθάει την κατάσταση αυτό.

Λέω όμως πατριαρχία. Τι εννοώ? Για πολλά χρόνια δεν ήξερα και έπεφτα σε μια κλασσική παγίδα. Τι είναι η πατριαρχία?

Ποιο είναι το αντίθετο της?

Και ποιό είναι αυτό που θέλουμε να την αντικαταστήσει?

Θα απαντήσω με δικά μου λόγια.

Η πατριαρχία είναι το κοινωνικό συστηματάκι που ζούμε εδώ και κάτι χιλιάδες χρόνια, από την Αγροτική Επανάσταση κλπ, όπου τα αρσενικά του είδους θεωρούνται κυρίαρχα και με περισσότερα δικαιώματα και τα θηλυκά υποδεέστερα και με λιγότερα δικαιώματα.

 

Οι υποστηρικτές του συστήματος χρησιμοποιούν επιχειρήματα του είδους “έτσι είναι και στη φύση” (δεν ισχύει) και “έτσι ήταν πάντα” (επίσης δεν ισχύει)

Το αντίθετο της πατριαρχίας ναι, είναι η μητριαρχία. Σε ένα κόσμο όμως όπου η πόλωση είναι πολύ της μόδας, και όλοι τείνουν να βλέπουν τα πράγματα πολύ άσπρο-μαύρο, υπάρχει και το γκρί...

 

Αυτό που πρέπει, που θέλουμε να αντικαταστήσει την πατριαρχία είναι ένα κοινωνικό σύστημα που δεν επιβάλλει στερεότυπα του τύπου Αντρας/Σκληρός/δεν κλαίει/κάνει κουμάντο και Γυναίκα/Τρυφερή/κλαίει/κάνει οτι της λένε. Ή και ακόμη Αντρας/απλός, Γυναίκα/Περίπλοκη!

Για όσους οπως κι εγώ, για χρόνια είχα ολίγη άγνοια για τις λεπτομέρειες, (παρόλο που ήμουν γαμάτος τύπος απο μικρός με σεβασμό στις γυναίκες, ευγενικός κι ευαισθητούλης) μερικές ακόμη διευκρινίσεις.

Ο φεμινισμός ΔΕΝ είναι ενα κίνημα που θέλει να δει τις γυναίκες αξύριστες, με καμμένα σουτιέν να μας δίνουν διαταγές.. όχι.

Ο φεμινισμός είναι το κίνημα που αναδεικνύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν γυναίκες ΚΑΙ άντρες από την πατριαρχία.

WTF? Αντιμετωπίζουν προβλήματα οι άντρες από την πατριαρχία? (ακούω πολλούς άντρες και γυναίκες να λένε)

ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ!

Θα σας ρίξω εδώ ένα απλό, και πολύ αληθινό, στατιστικό.

Σχεδόν 4 φορές περισσότεροι άντρες αυτοκτονούν παρά γυναίκες. Μετά τα 65 αυτή η αναλογία αυξάνεται κιόλας.

Γιατί άραγε?

Γιατί από τη στιγμή που μπορούμε να κατανοήσουμε ουσιαστικά, αρχίζει το τροπάριο:

“Μην κλαις, μην δείχνεις ευάλωτος, μην εκφράζεις συναισθήματα, ακόμη καλύτερα αν μπορείς μην έχεις συναισθήματα, γίνε σκληρός, φάε ξύλο, χτύπα, κάνε κουμάντο, μην κλαις, μην δακρύζεις καν, να είσαι απλός! Να μην είσαι περίπλοκος σαν γυναικούλα...”

Και μεγαλώνουμε, και καταπνίγουμε όλα όσα φυσιολογικά δημιουργούνται μέσα μας για να μην ξεχωρίσουμε, να μην στοχοποιηθούμε, να μην διαφέρουμε. Και μετά γεμίζουμε οργή, γιατι όλη αυτή η στεναχώρια που μας πνίγει, όλη αυτή η περιπλοκότητα που δεν έχουμε μαθει να της δίνουμε διέξοδο, γιατί δεν έχουμε μαθει να μιλάμε, ουτε στον εαυτό μας δεν μπορούμε να μιλήσουμε, πόσο μάλλον σε έναν ψυχολόγο...Θου φυλακή το στομάτι μου, ψυχολόγο είπα? Μα καλα μόνο οι περίπλοκες γυναικούλες και οι αδερφές πανε σε ψυχολόγους, εγώ είμαι άντρας, είμαι απλός, δεν είμαι έτσι...!

ΑΛΛΑ ΓΙΑΤΙ ΘΕΕ ΜΟΥ ΠΟΝΑΩ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ?

Καταλάβατε λοιπόν?

Το δυστυχές είναι πως το κοινωνικό συστηματάκι η πατριαρχία, υποστηρίζεται και από γυναίκες. Δε φταίνε αυτές, ούτε κι εμείς. Απλά έτσι μεγαλώσαμε. Θα φταίμε βέβαια αν δεν κάνουμε κάτι για αυτό...

Γιατί η πατριαρχία έχει κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Σε κακοποιημένες γυναίκες, παιδιά. Σε κακοποιημέν@ non-binary άτομα. Σε άντρες και αγόρια που οδηγούνται στη βια και τη φυλακή η την αυτοκτονία.

Και συνεχίζω.

Διαβάζεις η ακούς “πατριαρχία” και πάει το μυαλό σου σε Πατριάρχες, Οικουμενικούς και μη, κι αναρωτιέσαι εύλογα “καλά πως δουλεύει αυτό το σύστημα? Είναι κάπου κάτι τύποι μουσάτοι μαζεμένοι γύρω από ένα τραπέζι κι αποφασίζουν πως θα οργανωθεί η κενωνία παγκοσμίως με τους άντρες να κάνουν κουμάντο?

Όχι ρε κουτό, και βέβαια δεν είναι έτσι.

Η πατριαρχία που είναι μια έννοια, ουσιαστικά, και όχι κάτι χειροπιαστό όπως το ξύλο που τρως όταν κλαίς, η το κουμπί που υποτίθεται έχεις για να λειτουργείς ως “απλός” άντρας, είναι μια πολύ πονηρή έννοια. Έχει φροντίσει και έχει απλώσει όλους τους κανόνες της σαν πλοκάμια, παντού. Βίβλος, Κοράνι, όλες σχεδόν οι θρησκείες, νόμοι, ήθη κι έθιμα περιλαμβάνουν τον γενετικό κώδικα αναπαραγωγής του συστήματος. Και wait for it, το χειρότερο? Η γλώσσα.

Θέλετε παραδείγματα? Γιατί λέμε "αύριο ψηφίζουν οι Έλληνες" κι εννοούμε άντρες και γυναίκες?

Γιατί λέμε, (και το λέμε όλοι) "αν έχεις αρχίδια" υπονοώντας το θάρρος η το θράσος? Δεν υπάρχουν άνθρωποι θαρραλέοι χωρίς αρχίδια?

Ακόμη χειρότερα λέμε "ποιος φοράει τα παντελόνια"! 

Τα παραδείγματα είναι αμέτρητα.

Είναι, το λοιπόν, πολύ δύσκολο να ξεφύγεις.

 Εκτός κι αν κάνεις κάτι... όπως να σκεφτείς.

 

Ισως και λίγο περίπλοκα.

 

 

 

(Κάπου εδώ θα το κλείσω, αν κι εχω περισσότερες περίπλοκες σκέψεις να μοιραστώ. Εχουμε ομωςκι αλλες δουγειές, εκτός από την πάλη ενάντια σε ένα παγκόσμιο κοινωνικό σύστημα που κρατάει χιλιάδες χρόνια. Περισσοτερα υπόσχομαι σύντομα)

https://human-rights-channel.coe.int/stop-sexism-el.html