Σκέψεις, καθημερινότητα, περισσότερες σκέψεις... και καμιά φορά και λίγη γκρίνια!(αν και τα τελευταία χρόνια η καθημερινότητα έχει φύγει από το παράθυρο...)
Αγκυροβολημενος σε έναν από τους κόλπους του Ερημιτη. Το σκούρο μπλε εναλλάσσεται με το τυρκουαζ και βουτάω. Παντού ψάρια. Δεν τα ξέρω τα περισσότερα αλλά αναγνωρίζω ένα μεγάλο κοπάδι λουτσους, πολλούς σαργούς και πετροψαρα
Κάτω στο βυθό φύκια, αχινοι και Φαραώ.
Αραχτός στο κατάστρωμα πια, μένω άναυδος από το γεγονός ότι μπορώ να δω στα 50-70 μέτρα απόσταση τους ιστούς από τις αράχνες που πάνε από κορφή σε κορφή στους θάμνους και τα δεντρα. Από την άλλη μεριά του κόλπου το πιάνει λίγο ο μαΐστρος και τα δέντρα και οι θάμνοι κινούνται, θροΐζοντας σαν να αναπνέουν. Τα πράσινα δε φαντάζεσαι ότι μπορούν να είναι τόσα πολλά. Δε φτάνουν μέχρι το νερό. Αφήνουν ένα δύο μέτρα κενό οπου ξεπροβαλλουν τα βράχια σαν κόκαλα παλαιολιθικά, τεράτων βασανισμενων, στριφογυρισμενα κι αλλού κάθετα, αλλού ορίζοντια, αλλού λοξά εξαφανιζονται στο νερό.
Απαγγιαζει εδω.
Αυτός ο τόπος είναι ανέγγιχτος... Αλλά για το ίδιο το απαγγιο, δεν υπάρχει απαγγιο από την καταιγίδα της ανάπτυξης.
Πείτε με drama queen, δε με νοιάζει.
Στους 3 μήνες της καραντίνας ο κόσμος έκανε μια παύση κι όσοι από μας έχουν την τύχη να δουλεύουμε εδώ έξω, είδαμε άμεσα τα αποτελέσματα. Περισσότερα πουλιά, περισσότερα ψάρια, καθαρότερα νερά, ψάρια παντού, δελφίνια.
Σκεφτείτε λίγο, όταν 3 μήνες παύση κάνουν τόσο καλό, πόσο κακο θα κάνουν δύο χρόνια μπετονιέρες και τσιμέντοποίηση?
Αφήστε επιτέλους αυτό τον τόπο ήσυχο. Δεν χρειάζεται το τσιμέντο μπορεί να μείνει μόνο αυτό που είναι.
Δεν είμαι κάποιος ειδικός, ούτε περγαμηνές έχω , ούτε μπορώ, πιστεύω να κατέχω όλη τη γνώση ώστε να κάνω κάποια εμπεριστατωμένη "πρόγνωση" περί του πως θα πάνε τα πράγματα στην "μετακορωνοιο" εποχή. Απλά κάποια τροφή για σκέψη... Γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα, τον τουρισμό. Επειδή είναι αυτό από το οποίο κι εγώ όπως εκατομμύρια άνθρωποι, ζούμε.
(Και συμπληρώνω ότι το γράψιμο είναι η διαδικασία σκέψης μου...)
Πάμε στα βασικά.
Τι χρειάζεται για να υπάρξει ένας τουρίστας?
Επιθυμία για διακοπές.
Οικονομική ευχέρεια για διακοπές.
Επιλογές τοποθεσίας.
Δυνατότητα μεταφοράς στη χώρα της επιλογής του.
Ας τα δούμε τώρα ένα-ένα.
Επιθυμία για διακοπές.
Ίσως το ευκολότερο από όλα γιατί κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει από το να ονειρευόμαστε... Ας αναλογιστούμε όμως ποιοι είναι αυτοί που είναι οι εν δυνάμει επισκέπτες μας? Άνθρωποι από χώρες της Ευρώπης αλλά και της Ασίας, οι οποίες σχεδόν στο σύνολο τους έχουν χτυπηθεί χειρότερα από εμάς από τον ιό. Αγγλία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία, Αυστρία... επηρεασμένοι από αυτήν την κατάσταση θα θέλουν να πάνε διακοπές? Είναι πολύ πιθανό πως πολλοί από αυτούς ναι, θα ήθελαν. Να ξεφύγουν, να ξεσκάσουν, να χαρούν. Ποιος δεν το θέλει...? Κάποιο όμως θα φοβούνται.... Είναι όμως γεγονός πως πολλές Ευρωπαικές κυβερνήσεις έχουν ήδη κάνει ανακοινώσεις ζητώντας από τους πολίτες τους να μην πάνε διακοπές (Ολλανδία, Γερμανία, Αγγλία) Και μιλάνε πολύ για εσωτερικό τουρισμό...
Οικονομική ευχέρεια.
Εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν. όπως και στη χώρα μας έτσι και σε όλες τις άλλες, η οικονομία έχει τραβήξει ένα γερό χειρόφρενο. Αναλόγως την οικονομία, κάποιες "πισωκίνητες" έχουν τραβήξει κι ένα γερό "τετακέ" με κίνδυνο να βγουν εκτός ελέγχου... Αλλά αρκετά με τις αυτοκινητιστικές μου παρομοιώσεις. Αυτοί που έχουν την οικονομική ευχέρεια να πάνε διακοπές θα είναι αισθητά λιγότεροι από πριν. Και σε αυτό θα συμβάλλουν και παράγοντες όπως ενδεχομένως η άύξηση του κόστους των διακοπών, ειδικά στο θέμα της μετακίνησης.. αλλά περισσότερα για αυτό στο τελευταίο σκέλος.
Επιλογές τοποθεσίας.
ίσως το μόνο πράγμα που λειτουργεί κάπως υπέρ μας είναι το γεγονός ότι ανάμεσα στις χώρες που χτυπήθηκαν περισσότερο είναι και χώρες οι οποίες ήταν και αυτές πολύ δυνατές στον τομέα του τουρισμού (Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία) .Υπάρχουν βέβαια και οι απαγορεύσεις μετακίνησης που είναι
διαφορετικές από χώρα σε χώρα... και δεν ξέρουν ακόμα πότε θα αρθούν.
Δυνατότητα μεταφοράς.
Εδώ είναι που τα πράγματα γίνονται πάρα πολύ δύσκολα. Πέρσι στις 24 Ιουλίου υπήρξε ένα παγκόσμιο ρεκόρ για το οποίο βέβαια δεν ακούσαμε ίσως, ήταν 225.000 πτήσεις σε όλο τον κόσμο σε μια μέρα. Φέτος για την ίδια μέρα είναι προγραμματισμένες οι μισές (111.000) Κι αυτές αν δεν ακυρωθούν... κάποιες αεροπορικές εταιρίες που πρωτοπορούν ήδη μιλάνε για πτήσεις με υγειονομικά μέτρα και αποστάσεις, δηλαδή κενές θέσεις, μάσκες κλπ. Αυτό σημαίνει πως όποιος θα θέλει να ταξιδέψει θα έχει να αντιμετωπίσει μια σχετικά δύσκολη και δυστοπική διαδικασία... Αλλά δεν θα σταθώ σε αυτό. Κενές θέσεις υποχρεωτικά σημαίνει ίσως ένα αεροπλάνο με τους μισούς επιβάτες, η το 60% στην καλύτερη.
Να αναφερθώ ξανά και στο ότι οι περισσότερες χώρες έχουν ακόμη απαγορεύσεις μετακίνησης εκτός χώρας χωρίς κάποιες προβλέψεις άρσης? (Η Ισπανία πχ έχει ανακοινώσει ότι δεν ξέρει πότε θα αρθούν οι απαγορεύσεις)
Εν κατακλείδει, γιατί πρέπει να πάω να κόψω και τα χόρτα πριν μας πνίξουν, αντιμετωπίζουμε την εξής κατάσταση:
Είναι πιθανό ότι οι μισοί άνθρωποι από πριν θα θέλουν να πάνε διακοπές. Αν δεχτούμε ότι μπορούν όλοι οικονομικά, το επόμενο εμπόδιο θα είναι το που μπορουν να πανε, και το πως θα φτάσουν εκεί. Με τις πτήσεις στο μισο αριθμό και την χωρητικότητα της κάθε πτήσης επίσης στο μισό, ίσως το 30% να μπορέσουν να ταξιδέψουν... και το κόστος θα είναι σίγουρα υψηλό.
Όπως και να το δει κανείς, ο τουρισμός φέτος θα είναι μάλλον ένα μικρό κομμάτι της ζωής εδώ...
Κρουαζιερόπλοιο εν τω μεταξύ δεν ξέρω πότε θα ξαναδούμε, η κρουαζιέρα έχει φάει χοντρό πλήγμα...
Η πρόβλεψη μου είναι ότι οι πολύ exclusive διακοπές σε μικρά ξενοδοχεία, σκάφη, πολυτελείς κι απομονωμένες βίλες έχουν ίσως κάποια ελπίδα... τα μεγάλα ξενοδοχεία.. δεν ξέρω...
Με λίγα λόγια, του χρόνου ελιές θα έχει να μαζέψουμε?
Ήμουν τρίτος στην ουρά. Στην είσοδο, δίπλα στις περιστρεφόμενες μπάρες, ήταν ένα τραπεζάκι, και πάνω του ένα μπώλ άδειο, ένα αντισηπτικό χεριών, χαρτί κουζίνας και γάντια μιας χρήσης. όλοι ξέραμε τι έπρεπε να κάνουμε. Υπήρχε λόγος.
Σε λίγο ήρθε η κοπέλα από το ταμείο κι άδειασε δυο καρτελάκια στο μπώλ. Τα πήραν οι δυο πριν από μένα και μπήκαν. Τους έβλεπα μέσα από το παράθυρο. Η γυναίκα είχε ήδη πάρει τα πρώτα πράγματα και προχωρούσε πιο μέσα, την έχασα από το πεδίο όρασης μου, αλλά ο τύπος που είχε μπει και πρώτος, χάζευε στα ράφια, πιάνοντας πράγματα, σηκώνοντας τα, ξαναβάζοντας τα κάτω πάλι. λες και είχε βγει για shopping therapy. Έπιασα τον εαυτό μου να σκέφτεται "καλά πόσο μαλάκας είσαι ρε φίλε, μας βλέπεις που περιμένουμε, η άλλη πίσω μου έχει κι ένα παιδί που κρέμεται από πάνω της, και δε σταματάει να ρωτάει γιατί μαμά, κι εσύ κάνεις τουρισμό στα ράφια?"
Ένιωσα άσχημα, γιατί συνειδητοποίησα ξαφνικά πως είχα γίνει μέσα μου μικρή αλλαγή συμπεριφοράς. Όμως υπήρχε λόγος...
Ήταν παραμονές Πάσχα και οι δρόμοι ήταν άδειοι. Αυτό συνέβαινε για πρώτη φορά στα 52 μου χρόνια εν ζωή. Το νησί είχε αποκλειστεί από την υπόλοιπη χώρα, όχι από κάποια απεργία, η τον καιρό. Ο καιρός ήταν υπέροχος. Παραδεισένιος. Οι ναυτεργάτες και τα καράβια δούλευαν. Τα φέρρυ όμως πηγαινοερχόταν άδεια η μόνο με φορτηγά. Επισκέπτες μηδέν. Υπήρχε λόγος.
Στους δρόμους του νησιού λιγοστές επιχειρήσεις λειτουργούσαν και πολλοί άνθρωποι το είχαν ρίξει στο περπάτημα και στο ποδήλατο. Όσοι συναντιόνταν μιλούσαν διατηρώντας μια απόσταση. Τα χαμόγελα συχνά ήταν αμήχανα, γιατί ένιωθες πως όλοι ήθελαν μια αγκαλιά, αλλά δεν έκαναν το βήμα να γεφυρώσουν αυτή την απόσταση των προτεινόμενων δυο μέτρων. Υπήρχε λόγος.
Για να βγούμε από το σπίτι μας, έπρεπε να συντρέχει συγκεκριμένη δικαιολογία. Υπήρχε μια λίστα. Ένα χαρτί με τη δικαιολογία Α και έξι διαφορετικοί κωδικοί που στέλναμε με μήνυμα ανάλογα τι θέλαμε να κάνουμε. Έξω μόνο με χαρτί η μήνυμα και ταυτότητα. Στο δρόμο σε σταματούσαν οι μπάτσοι κι ήθελαν να τα δουν. Για να πετάξεις τα σκουπίδια δεν υπήρχε κωδικός αλλά όλοι τα πετούσαν με κάποιο τρόπο.
Δεν είχαμε κάνει τίποτα, αλλά κάθε φορά που βλέπαμε μπάτσο όλοι καρδιοχτυπούσαμε. Μήνυμα η όχι ποτέ δεν ήξερες τι μπορεί να σου έβρισκαν... Ήταν ενδιαφέρον γιατί ξαφνικά είχαμε γίνει όλοι "εμείς και αυτοί" . Υπήρχε λόγος.
Η ζωή όπως την ξέραμε, είχε σταματήσει. Γάμοι, συνευρέσεις, ταξίδια, φαγοπότια, ποτά με φίλους, τσιπουράδικα, μπύρες, βόλτες άσκοπες, βόλτες ακόμη και για την σωτηρία της ψυχής, όλα στοπ. Υπήρχε λόγος.
Μόνο οι γεννήσεις και οι θάνατοι συνεχίζονταν.
Τις νύχτες οι δρόμοι ήταν ακόμη πιο έρημοι. Παράθυρα φωτισμένα υπήρχαν και πίσω από το καθένα μια πραγματικότητα. Ώρες ώρες ήταν λες και η πραγματικότητα είχε πια περιοριστεί στο πίσω από τα παράθυρα μας, μέσα στα σπίτια όπου δεν είχαν αλλάξει και τόσα πράγματα. Υπήρχε λόγος.
Κάποιοι παλιοί μουσικοί, αδέρφια, τραγουδούσαν κάποτε "ζούμε τις μικρές μας ιστορίες" και αυτό ποτέ δεν είχε αντηχήσει τόσο αλήθεια όσο τώρα. Οι ζωές των περισσότερων από μας είχαν περιοριστεί μέσα στους τέσσερις αληθινούς τοίχους και τα αμέτρητα εικονικά παράθυρα των υπολογιστών και των οθονών μας γενικότερα. Δυστυχώς για κάποιους από μας πίσω από αυτό το παράθυρο υπήρχε βια. Υπήρχε λόγος.
Ανάμεσα μας υπήρχαν πολλοί άνθρωποι των οποίων η επιβίωση κρεμόταν ήδη από μια κλωστή πριν "υπάρξει λόγος" και τώρα η κλωστή αυτή φαινόταν πραγματικά το πόσο εύθραυστη και λεπτή είναι.
Μια-μία οι κλωστές αυτές έσπαγαν, δεν έγινε άμεσα αντιληπτό το πόσοι άνθρωποι έμειναν ξεκρέμαστοι, μέσα στη γενική παγωμάρα. Υπήρχε λόγος.
Είχαμε συνηθίσει να στηριζόμαστε στο αύριο. Το παρόν δεν μας έφτανε, δεν έφτανε εδώ και καιρό. Δανειστήκαμε λοιπόν από το αύριο, όχι χρήματα, αυτό ήταν παλιά ιστορία. Δανειστήκαμε χρόνο, και ζωή. Δανειστήκαμε ευτυχία κι ευμάρεια. Και ξαφνικά το αύριο ακυρώθηκε.
Δεν θεωρώ πως κατέχω την απαιτούμενη γνώση και τα στοιχεία για να έχω μια πλήρη κι εμπεριστατωμένη άποψη για τα όσα συμβαίνουν σήμερα. Δε νομίζω ότι κανείς μπορεί..
Η άποψη λοιπόν που σας παραθέτω είναι συνδυασμός γνώσης και ένστικτου, "μυαλού" και καρδιάς...!
Σύμφωνα λοιπόν με την ανθρωπολόγο Margaret Mead το πρώτο σημάδι πολιτισμού σε μια κουλτούρα είναι η φροντίδα των άλλων, είναι όταν εξυπηρετούμε και βοηθάμε ο ένας τον άλλον...
Μείνετε λίγο μαζί μου να σκεφτούμε παρέα.
Έχεις ένα χωράφι 5 στρέμματα. Του δίνεις το χρόνο σου (8 ώρες την ημέρα, 5 μέρες τη βδομάδα) του δίνεις νερό και λίπασμα. Σου δίνει 800 κιλά ντομάτες και 500 κιλά πατάτες το χρόνο.
Με αυτά ζεις κι ανταλλάσσεις για ότι σου λείπει.
Για κάποιο λόγο αποφασίζεις την επόμενη χρονιά ότι χρειάζεσαι περισσότερα. (παντρεύτηκες πχ) Λες για να πάρω περισσότερα, θα δώσω περισσότερα. (9 ώρες την ημέρα, 6 μέρες τη βδομάδα, περισσότερο νερό, περισσότερο λίπασμα) Παίρνεις 900 κιλά ντομάτες και 650 κιλά πατάτες.
Την επόμενη χρονιά αποφασίζεις ότι χρειάζεσαι ακόμη περισσότερα (γέννησε η γυναίκα σου) (10 ώρες την ημέρα, 7 μέρες τη βδομάδα, περισσότερο νερό, περισσότερο λίπασμα, ίσως κάποια φυτοφάρμακα (κακό παιδί) Η σoδειά αυξάνεται αλλά όχι τόσο όσο περίμενες...
Τις επόμενες χρονιές θα συνεχίσεις να προσπαθείς να αυξήσεις τη σοδειά σου. Θα προσθέσεις κι άλλες ώρες, αλλά μετά θα είσαι πάντα κουρασμένος, θα προσθέσεις κι άλλα φυτοφάρμακα, θα προσλάβεις βοήθεια γιατί αρρώστησες, θα χρειαστεί να χτίσεις ένα μικρό σπιτάκι για να στεγάσεις τους βοηθούς, θα πάρεις μεγαλύτερο τρακτέρ αλλά θα σε φάνε οι δόσεις... Και μια μέρα θα σκεφτείς "μακάρι να είχα μείνει εκεί, στα 800 κιλά ντομάτες, που η ζωή ήταν ίσως λίγο πιο φτωχή αλλά ήμουν χαρούμενος..."
Καλώς ήρθατε λοιπόν στον νόμο της φθίνουσας απόδοσης.
Το 1988 ο ανθρωπολόγος Joseph Tainter έγραψε ένα βιβλίο το οποίο λεγόταν "The Collapse of Complex Societies" (Η Κατάρρευση των πολύπλοκων κοινωνιών)
Στο βιβλίο αυτό ανέπτυξε (και απέδειξε) την θεωρία του ότι ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης επηρεάζει και μια άλλη "παραγωγική διαδικασία" που γνωρίζουμε πολύ καλά , την δημιουργία και εξέλιξη των κοινωνιών μας, και κατ επέκταση των πολιτισμών μας.
Τι είναι κοινωνία και τι παράγει (η θα έπρεπε να παράγει...) Η κοινωνία είναι αυτό που δημιουργούμε προκειμένου να μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε συλλογικά στην ζωή και την επιβίωση και αυτό που παράγει είναι Ευτυχία.
Τι είναι η Ευτυχία?
Ειλικρινά δεν έχω καμία διάθεση να σας αναλύσω τι εστι Ευτυχία... Σκεφτείτε μόνο στην παρούσα κατάσταση που βρισκόμαστε τι θα μας έκανε πραγματικά ευτυχισμένους. Και σκεφτείτε πως ίσως η Ευτυχία είναι στιγμές και όχι κάποια αέναη νιρβάνα... (γνώμη μου)
Τι μας ζητάει η κοινωνία από τη στιγμή που τη "δημιουργούμε"? Πολυπλοκότητα!
Γιατί πολύ "απλά" όταν φέρνεις κόσμο μαζί, οι ανάγκες αυξάνονται. Και για να τις αντιμετωπίσεις προσθέτεις "πολυπλοκότητα". Σκεφτείτε τις βασικές ανάγκες μας, στέγη, τροφή, νερό ( γουαι φαι...). Έτσι όπως εξελίχτηκαν οι κοινωνίες μας, ο πολιτισμός μας η απαιτούμενη πολυπλοκότητα έχει αυξηθεί και αυξάνεται "εκθετικά" (να άλλη μια λέξη που ξαφνικά "παίζει" πολύ...)
Παράδειγμα. Κάτι απλό. Ο πρωινός σου καφές. Αυτός που φτιάχνεις μόνος σου. Έχει έρθει από μια μακρινή χώρα, έχουν εμπλακεί στην καλλιέργεια του φυτού και την επεξεργασία του στη βιομηχανία, και την μεταφορά του, κυριολεκτικά εκατοντάδες άνθρωποι, εταιρίες, οι περισσότεροι κακοπληρωμένοι και με τις δικές τους ανάγκες σε πολυπλοκότητα, διαφημιστές και διαφήμιση για να διαλέξεις αυτόν κι όχι τον άλλον. εισαγωγείς, χονδρέμποροι, σουπερμάρκετ, ο υπάλληλος που το έβαλε στο ράφι, ο υπάλληλος που θα το χτυπήσει στο ταμείο, πολυπλοκότητα παντού. Σκέψου δηλαδή να ψήθηκες ότι είναι καλός και να μην σ αρέσει στο τέλος... (ενδεικτικά ο κύκλος εργασιών του καφέ για την Ελλάδα και μόνο είναι 1 δις και βάλε...)
Αλλά και την βίδα που κρατάει το χερούλι στo μπρίκι να έπαιρνα για παράδειγμα πάλι τα ίδια θα ήταν... Κι αν ξεκινήσουμε να πιάσουμε τα χρηματοπιστωτικα εργαλεία και τα χρηματιστήρια, εκεί να δείτε πολυπλοκότητα... Το έχουμε παρακάνει! Προ πολλού...
Στο βιβλίο του ο Tainter, αφού ορίζει κάποια βασικά όπως τα παραπάνω (υπόψην είναι με δικά μου λόγια...) ορίζει και την "κατάρρευση". Κατάρρευση δεν είναι υποχρεωτικά μια επιστροφή στη Λίθινη εποχή.
Κατάρρευση κατά τον συγγραφέα είναι οποιουδήποτε βαθμού επιστροφή σε μια προηγούμενη πιο απλή κατάσταση η οποία έχει λιγότερη πολυπλοκότητα άρα και περισσότερες πιθανότητες να παράγει Ευτυχία.
Χρησιμοποιεί παραδείγματα τριών γνωστών πολιτισμών που καταρρεύσαν στο παρελθόν από φαινομενικά διαφορετικές αφορμές αλλά αποδεικνύει και στις 3 περιπτώσεις πως η αιτία ήταν ο νόμος της φθίνουσας απόδοσης.
Η Ρωμαική Αυτοκρατορία, οι Mayas και οι Ινδιάνοι Chaco. Δε θέλω να σας κουράσω με τις ιστορικές λεπτομέρειες, ας πιάσω τους Ρωμαίους που θα λεγε κι ο Οβελίξ που είναι εύκολοι...
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ξεκίνησε από τη Ρώμη (duh) Στήθηκε μια πολεμική μηχανή η οποία είχε αποστολή να κατακτά ολοένα και περισσότερες περιοχές και λαούς σε μια προσπάθεια να φέρει πλούτο πίσω στη Ρώμη για τους εκεί Ρωμαίους οι οποίοι απολάμβαναν τα πλούτη και τη χλιδή. Και όλοι ξέρουμε σε τι ακρότητες οδήγησαν αυτά με αυτοκράτορες τρελούς κλπ... Δημιουργήθηκε βέβαια και πολιτισμός. Το πρόβλημα είναι ότι η επέκταση τους αυτή τους έφερε σε μια θέση όπου αδυνατούσαν πια να υπερασπιστούν τα τεράστια σύνορα τους... κι έτσι άρχισαν οι εισροές άλλων πολεμικών λαών και σιγά σιγά η αυτοκρατορία διασπάστηκε... και κατέρρευσε.
Κάτι παρόμοιο συνέβη και στους Mayas αν και λόγο γεωγραφικών και φυσικών συνθηκών εκεί προσπάθησαν να "κατακτήσουν" γη προς καλλιέργεια μέσα στη ζούγκλα, κάτι , πολύ δύσκολο, δημιουργώντας όμως παράλληλα και μια τρομακτικά μεγάλη "ψαλίδα" ανάμεσα σε άρχουσα ελίτ και λαού, με αποτέλεσμα την ολοκληρωτική κατάρρευση τους κατά πάσα από μια περίοδο ξηρασίας την οποία δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν.
Οι Chaco είχαν άλλο θέμα, η ευρύτερη περιοχή τους ήταν περιτριγυρισμένη από έρημο καθιστώντας την περαιτέρω ανάπτυξη του εμπορίου αδύνατη. Κατάρρευση...
Ο δικός μας, "δυτικός", καπιταλιστικός, "πολιτισμός" βρίσκεται κατά τη γνώμη μου, αλλά και κατά τη γνώμη του Tainter πιο σημαντικά. ακριβώς στην ίδια θέση. Ο καπιταλισμός σαν ιδέα/πολιτισμός έχει καταφέρει και επιβιώνει γιατί βρίσκει συνεχώς καινούριους πληθυσμούς να ενσωματώσει. Η κοινωνία/πολιτισμός μας έχει σταματήσει προ πολλού να παράγει Eυτυχία, εκτός ίσως από κάποια πλασματική για τους έχοντες και την οποία ούτε κι αυτοί μπορούν να εκτιμήσουν. Ο κομμουνισμός και ο σοσιαλισμός παρότι καλές ιδέες και στη σωστή κατεύθυνση, ταλαιπωρήθηκαν και στιγματίστηκαν και αυτές από την ανθρώπινη απληστία για ισχύ, με αποτέλεσμα σχεδόν όλες οι χώρες που ακολούθησαν αυτό το δρόμο να έχουν αφομοιωθεί και αυτές από το καπιταλιστικό πρότυπο με διάφορα προσχήματα. Έτσι πρόσφεραν και αυτές νέο "αίμα" στο βωμό της ανάπτυξης.
Η καμπύλη είναι ήδη φθίνουσα εδώ και πολύ καιρό.
Χρειάζεται να δώσω παραδείγματα? Σε ένα κόσμο που στο όνομα της κατανάλωσης , προς υποστήριξη της "Αγίας" ανάπτυξης σπαταλώνται αμέτρητα ποσά, και υλικά, παράγοντας ουσιαστικά σκουπίδια ενώ την ίδια στιγμή άνθρωποι διακινδυνεύουν τη ζωή τους και των παιδιών τους για να ξεφύγουν από φτώχεια, πόλεμο και καταστροφές, η πεθαίνουν από πείνα, κάτι πάει ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΛΑΘΟΣ.
Για να μην αναφέρω το μέγεθος της καταστροφής του πλανήτη...
Όλο αυτό έπρεπε εδώ και καιρό να σταματήσει. Πρέπει να γυρίσουμε πίσω στις πραγματικές ανθρώπινες αξίες, την αλληλοβοήθεια, την αληλλο-υποστήριξη. Που στο φινάλε είναι και αυτά που μας προσφέρουν Ευτυχία...
Τα περασμένα χρόνια, έχουμε δει διάφορες "κρίσεις" . Θυμάμαι το 9/11. Πίστεψα τότε ότι ο κόσμος όπως τον γνωρίζαμε ερχόταν στο τέλος του. Και από μια πλευρά έτσι ήταν αλλά όχι όπως θα περίμενα. Ο πόλεμος στο Κουβέιτ, μετά στο Ιράκ, η κρίση της λιτότητας που ξεκίνησε το 2008, όλα είχαν τη δυναμική να είναι η αρχή μιας κατάρρευσης αλλά αντίθετα χρησιμοποιήθηκαν (και σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργήθηκαν πιθανώς) από την άρχουσα τάξη των εμπόρων όπλων και τραπεζών.
Και ξαφνικά έρχεται ο κορωνοιός.
Βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή και οι επιπτώσεις από την έλευση αυτού του μικρού πακέτου μετάδοσης RNA, είναι κατακλυσμιαίες. Ξεπερνούν ήδη τις επιπτώσεις από όλες τις προαναφερόμενες κρίσεις.
Η κρίση αυτή αναδεικνύει ξεκάθαρα ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε επιτρέψει στην κοινωνία και τον πολιτισμό μας να κινηθούν καθαρά εναντίον μας. Για την εξυπηρέτηση του κέρδους και της απληστίας των πολύ λίγων, και με την βοήθεια και την υποστήριξη όλων αυτών που θα θελαν να τους μοιάσουν, αυτή τη στιγμή, τα εθνικά συστήματα υγείας αδυνατούν να αντεπεξέλθουν.
Θυμηθείτε το κειμενάκι στην αρχή με την κουβέντα της Margaret Mead. Η περίθαλψη και η φροντίδα των αδυνάτων είναι αυτό που μας κάνει πολιτισμένους.
Όμως το ξεχάσαμε και τώρα το κόστος θα το πληρώσουμε.
Οι λόγοι που ο ιός απλώθηκε σε όλη τη γη τόσο ραγδαία είναι πολλοί. Η ευκολία της μετακίνησης μέσω αεροπλάνων και πλοίων, ο αργός χρόνος επώασης και οι ασυμπτωματικοί ασθενείς/φορείς συνέβαλλαν στην εξάπλωση. Πάρα πολλοί συνάνθρωποι πήγαν διακοπές η σε μεγάλες συναθροίσεις αφού είχε ήδη ξεκινήσει όλο αυτό. Η καθυστέρηση επιβολής μέτρων φοβούμενοι το οικονομικό κόστος! Που φτάσαμε το χρήμα πάνω από τη ζωή... όλα αυτά είναι είναι αποτέλεσμα της "παγκοσμιοποίησης" που απαίτησε ο "πολιτισμός" του καπιταλισμού προκειμένου να απλωθεί παντού σε αναζήτηση νέων θυμάτων. Ίσως είναι λοιπόν κάπως ταιριαστό να επέλθει το τέλος του μέσα από τον ίδιο μηχανισμό...
Το "μετά".
Όπως και να χει οι περισσότεροι θα επιβιώσουν.Ο Tainter έλεγε πως η κατάρρευση μπορεί να είναι η επιστροφή σε ένα προηγούμενο στάδιο που έχει περισσότερες δυνατότητες για Ευτυχία. Σκεφτείτε.
Αυτή τη στιγμή οι "παραγωγικές" διαδικασίες οι οποίες είναι ουσιαστικά σε μεγάλο βαθμό απλά τροφή του καταναλωτισμού, αυτές που παράγουν το σαπούνι που δημιουργεί τη φούσκα, και είναι ουσιαστικά άχρηστες, έχουν σε κάποιο βαθμό σταματήσει. Όμως ζούμε, δύσκολα αλλά ζούμε. Όταν βγούμε από αυτό τι θα βρούμε, και τι θα αναζητήσουμε? Ένα κόσμο γεμάτο άχρηστα αγαθά να αγοράσουμε η ένα κόσμο γεμάτο ανθρώπους να αγκαλιάσουμε, να φιλήσουμε, να μιλήσουμε, να μοιραστούμε?
Τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα, αυτή η παύση είναι για το σύστημα παραγωγής πλούτου καταστροφική, παρόλα αυτά οι διαπλεκόμενοι το παλεύουν... Τι ξεφτίλα...
Δεν πρέπει να τους αφήσουμε να μας φέρουν πάλι σε αυτή τη θέση.
Κι επειδή τα πράγματα θα είναι πολύ ζόρικα, έχω κάποιες προτάσεις.
Δωρεάν δημόσια υγεία για όλους και μόνο δημόσια.
Διαγραφή όλων των χρεών ιδιωτικών και μη
Ανοιγμα των κλειστών λογαριασμών με τα δεσμευμενα και όχι κατασχεμενα ποσά προκειμενου να επιβιωσει ο κοσμος.
Προστασία των αδυνάτων...
Αναζήτηση απλότερων και ουσιαστικότερων μοντέλων ζωής, εφαρμογή τους!
Ανάπτυξη περισσότερων και μικρότερων τοπικών κοινωνιών...
Και τα πολύ ουτοπικά μου, όρια στην ιδιοκτησία, και όρια στα εισοδήματα...
Έχω ξυπνήσει από το πρωί με μια υποψία πονοκεφάλου. Μάλλον από το στρες.
Τα social media και το διαδίκτυο μάλλον δεν μου κάνουν καλό.
Βομβαρδίζομαι με πληροφορίες. Τα θέλω και τα παθαίνω. Με έχει πιάσει μια
αρρωστημένη μανία να βλέπω πόσο αυξάνονται τα κρούσματα, οι θάνατοι, οι χώρες με κρούσματα, τα ποσοστά.
Οι συνομωσιολογίες δίνουν και παίρνουν. Δεν ξέρεις τι να πιστέψεις.
Είμαι από τους τυχερούς, Ακόμη δουλεύω. Δουλεύω ουσιαστικά μόνος μου οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος. Η παράνοια βέβαια παραμονεύει.
Αποφεύγω τα χερούλια από τις πόρτες, τα μπαλαούστρα στα άγνωστα σπίτια, κρατάω απόσταση από τους φίλους και συνομιλητές που τυχαίνει να συναντήσω.
Γερνάω, κι εδώ και κάποιο καιρό έχω προσέξει πως μιλώντας όλο και κάποιο σάλιο μου ξεφεύγει. Με ενοχλούσε πριν, τώρα με τρομάζει. Βλέπεις δεν το έχω μόνο εγώ.
Έκοψα ξανά το κάπνισμα, μαθαίνω πως δεν βοηθάει αν αρρωστήσω. Με το θάνατο πίστευα ότι έχω ας πούμε συμφιλιωθεί, αλλά τελευταία σκέφτομαι να γράψω και μια άτυπη διαθήκη τύπου διαδικτυακού message in a bottle για τους δικούς μου. Άλλωστε δεν έχω κάτι περισότερο να τους αφήσω από τις σκέψεις μου.
Αυτό που συμβαίνει είναι τόσο μεγάλο που δεν το χωράει ο νους μου, ο νους μας.
Νομίζω είναι αστείο να πω ότι ο κόσμος δεν πρόκειται να είναι ξανά ο ίδιος.
Μπλογκάρω γαμώτο εδώ και 12 χρόνια και έχουν υπάρξει κι άλλες κρίσεις η αλλαγές στις οποίες θεώρησα ότι θα κάτι άλλαζε κι όντας αθεράπευτα ρομαντικός και αισιόδοξος, αλλά όχι και τελείως χάπατο, έλπιζα ότι θα ήταν προς το καλύτερο.
Και τώρα ελπίζω.
Η αν μη τι άλλο, κι εφόσον επιβιώσω θέλω να παλέψω να κάνω ότι μπορώ να γίνει προς το καλύτερο.
Ακούω από ολοένα και περισσότερους ανθρώπους, αυτό που ξέρουν όλοι όσοι ασχολούνται η έστω βλέπουν τον κόσμο με μάτια ανοιχτά..όσο μας επιτρέπουν.
Το πήραμε λάθος. Εδώ και πολύ καιρό. Το ξέρουμε.
Είμαστε σε ένα σταυροδρόμι
Ξεκίνησα να τα γράφω αυτά πριν κάνα δυο μέρες που με είχε πάρει πραγματικά από κάτω..
Χτες πέρασα μια μέρα χωρίς πολλές επαφές με το διαδίκτυο, και τις πληροφορίες κι είναι γεγονός το κεφάλι μου ησύχασε. Τηρώ την καραντίνα να και βγαίνω για δουλειά μόνο και ψώνια.
Μένω μόνος σε σχετικά ερημική τοποθεσία και τα βράδια τα περνώ γράφοντας, βλέποντας καμια ταινία και κάθε δεύτερη μέρα κάνοντας διαδικτυακές web radio εκπομπές όπου με ακούν φίλοι από όλη την Ελλάδα αλλά και τον κόσμο. (DJ Papapete's Magical Musical time Machine)
Τα πράγματα θα αλλάξουν και τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Οι δυσκολίες έχουν και καλά.
Καταρχήν με κάθε νέα, μεγαλύτερη δυσκολία, μαθαίνεις να εκτιμάς πόσο λιγότερα δύσκολες ήταν οι προηγούμενες.. και να βλέπεις πιο καθαρά ίσως το καλό σου.
Μου λείπουν οι φίλοι και η οικογένεια μου.
Θέλω ένα καλύτερο κόσμο μέσα στον οποίο να τους χαρώ.
Έν τω μεταξύ η φύση συνεχίζει, άνοιξη είναι, η γη γυρίζει το λοιπόν, τα πουλιά έχουν γίνει θρασύτατα, ωραία! Λουλουδια παντου, η θάλασσα όμορφη, τα βουνά εκεί δεν το κουνάνε, δέντρα, ηρεμία, ομορφιά όλα σαν να έχουν πάρει μια ανάσα.
